De kop is er af!

Na 7 weken bij ZOA te werken voelt het soms nog steeds alsof ik net begonnen ben…! Elke dag leer ik weer een nieuwe term, een nieuw persoon, nieuwe informatie over alles wat met ZOA te maken heeft. Het is alles behalve saai in het ZOA-leventje, dat is zeker!

Ik ben inmiddels in alle 3 de werkgebieden van ZOA geweest. Over Pader en Nwoya heb ik de vorige keer al geschreven. Het meest afgelegen en onderontwikkelde gebied van de 3 is Amudat. Na 4 uur rijden van Kampala houdt het asfalt op en is het nog 4 uur rijden naar Amudat. Toen Leona en ik daar naar toe gingen had het op de heenweg geregend. Al gauw nadat we het asfalt achter ons gelaten hadden, zagen we de eerste vrachtwagens vast zitten in de modder. Groepen mensen er om heen om ze uit te graven. Mooie business voor de lokale mensen, want ze vragen natuurlijk wel een kleinigheidje voor hun hulp. Wij hebben bij ZOA een ervaren chauffeuse die ons goed door enorme plassen en modderpoelen reed. Ik voelde me veilig bij haar in de auto, ook al slipte we heel wat af. Het voelde een beetje alsof het 1 grote auto cross was haha! Helemaal toen ook wij er aan moesten geloven en vast kwamen te zitten in een enorme blubberpoel! Een andere jeep was zo aardig ons er (gratis!) uit te trekken. We hadden een touw bij ons in de auto, maar de eerste 2 keer brak die af. De 3e keer was succesvol en dus konden we onze slipperige weg vervolgen.

Amudat is klein. Eerst dacht ik dat Pader klein was. Toen kwam ik in Nwoya en dacht ik, nee...dit is pas echt klein. Nu heb ik weer mijn mening moeten bijstellen over wat klein is: Amudat! Het is er stil... Omringt door mooie natuur. Uitzicht op enorme bergen in Kenia. Amudat ligt namelijk tegen de grens met Kenia. In Amudat woont het Pokot volk, die vooral leven van vee. Zij zijn lang in oorlog geweest met andere stammen (wat vaak ging om vee diefstal van elkaar) en door hen verdreven naar Kenia. De rust is grotendeels weergekeerd en de meeste mensen zijn weer terug gekomen naar Amudat. Nu pas komt de ontwikkeling op gang in dit gebied. ZOA is de enige internationale organisatie die gevestigd is in Amudat. Het merendeel van de bevolking kan niet lezen en schrijven, heeft slecht toegang tot basisvoorzieningen (klinieken/scholen/water etc.), weet weinig over hun rechten en plichten als inwoner van Uganda en leeft onder de armoede grens. ZOA werkt aan verbetering van de situatie van elk van bovengenoemde punten. Bijvoorbeeld door landbouwproductie te stimuleren en het Pokot volk te ondersteunen bij het onderhouden van hun vee. Als de primaire levensbehoeften aanwezig zijn (eten, onderdak, veiligheid), is er meer ruimte voor andere zaken, zoals onderwijs.

Een nieuw project is gericht op het ondersteunen van de paar community basisscholen die er zijn. Leona en ik hebben de Amudat staf geholpen bij het plannen van dit project. ZOA maakt doelen voor een project, in samenspraak met de donor, en bedenkt hoe dat ongeveer bereikt zou moeten worden. De taak van de Amudat staf is om dit om te zetten naar concrete activiteiten en deze zo te plannen, dat aan het eind van het project gelukt is om de doelen te halen. Daarvoor moet natuurlijk bewijs verzameld worden en dus moeten er tools ontwikkeld worden waarmee het project gemonitord wordt. Aan de hand daarvan kan je tussentijds en aan het eind evalueren hoe het gaat en wat het nut is geweest van het project. Ook daarmee hebben Leona en ik geholpen. Ik vond het leuk om een project zo vanaf het begin te kunnen zien. Leona en ik zijn ook aanspreekpunt voor dit educatie project, dus zullen er nauw bij betrokken blijven.

Er was een training georganiseerd door en voor de staf in Amudat, om samen met een van de donors zo’n monitoring tool te ontwikkelen voor een project. Dit was heel nuttig om te doen. De trainer hielp de staf om zo’n tool (in dit geval een soort enquete) heel praktisch te maken. Bijvoorbeeld, een vraag in de enquete naar notulen van een vergadering heeft weinig zin als de mensen niet kunnen lezen en schrijven. Het was een leuke uitdaging om af te wegen welke informatie nodig is voor de donor en hoe je op een begrijpelijke manier de benodigde, maar ook realistische, informatie kan krijgen van de lokale bevolking. Op dag 2 van de training zijn we Amudat in gegaan om de tool te testen. Dit heeft geholpen om de enquete nog concreter te maken.

De hele week in Amudat regende het veel, dus we hielden ons hart vast voor de terugweg en hadden allerlei doemsenario’s bedacht (omrijden via Kenia, omrijden via noord Uganda, blijven overnachten halverwege...) Allemaal geen leuke vooruitzichten! Maar tot onze verbazing was het aan de andere kant van de grote berg in Amudat droog geweest en dus konden we zonder problemen goed doorrijden en waren we mooi op tijd in Kampala.

In Nederland heb je de Driestar middelbare school die elk jaar geld verzamelt voor educatie projecten van ZOA. Zij sturen ook elk jaar een groepje leerlingen die als ambassadeurs naar het werk van ZOA mogen gaan kijken en zo zien waar hun eigen geld naar toe gaat. Dit jaar waren dat 8 leerlingen, 1 jongen en 7 meiden (14 en 15 jaar), die naar Uganda kwamen. Daarnaast een leraar en 2 Nederlandse ZOA staf. Ik had de taak gekregen de planning voor deze groep af te ronden en begeleider/aanspreekpunt voor hen te zijn. De eerste 2 dagen hebben we in Kampala doorgebracht en daar projecten buiten ZOA bezocht: een sloppenwijk met een gids, en kinderdorpen van Watoto Church. De leerlingen waren erg onder de indruk en vroegen mij de oren van het hoofd! Heel erg leuk  Door hun vragen stond ik weer even wat meer stil bij dingen die voor mij toch al weer normaal zijn geworden.
De groep is na die 2 dagen naar het noorden vertrokken, terwijl ik nog even in Kampala bleef omdat Mathilde en Els bij mij op bezoek kwamen in Uganda!! Wij zijn toen met z’n drieen de groep achterna gereisd.

Maandag, dinsdag en woensdag zijn wij met de groep meegegaan om projecten te bezoeken. Een aantal basisscholen, een praktijkschool, een vrouwen emancipatie groep en een landbouwschool. Overal werden we hartelijk ontvangen, veelal door dans, zingen, gedichten, toespraken! Toen we mee gingen dansen werd er luid gejoeld (vrouwen maken hier een soort hoog jodel geluid ;-)) en heel veel gelachen!! Het werd nog leuker toen wij voor hen de kabouterdans en hoofd-schouders-knie-en-teen gingen doen, haha! Dit wilden ze maar al te graag mee doen  We werden voorzien van soda en een grote lunch op de scholen, lekker met de (gewassen!) handen eten.

De groep is na woensdag zelf verder gegaan en ik ben met Mathilde en Els naar Sipi falls gegaan: nog meer mooie natuur!!! Maandag zou ik de groep nog een laatste dag begeleiden als we allebei weer in Kampala waren. Maar ik had blijkbaar iets verkeerds gegeten en lag plat op bed met een voedselvergiftiging. De rest van de week was ik vrij nutteloos! Tja, dat hoort er ook bij ;-) Nu weer met frisse moed op kantoor aan de slag!

Als jullie meer van het werk van ZOA willen weten of hen willen ondersteunen kan je naar hun website gaan.
www.zoa.nl